1. Wat zijn obligaties en wat bepaalt het rendement?

Een obligatie is een lening die door een bedrijf of overheid wordt uitgegeven. De koper van een obligatie leent een overheid of een onderneming voor een bepaalde periode geld en krijgt hiervoor een vaste jaarlijkse vergoeding: de couponrente. Omdat obligaties verhandeld worden op de financiële markten en onderhevig zijn aan de wetten van vraag en aanbod, wordt de waarde van een obligatie uitgedrukt in de ‘yield’ en de ‘prijs’. Yield is het te verwachten rendement bij het einde van de looptijd, met in acht neming van de marktomstandigheden van het moment. De yield is omgekeerd evenredig aan de prijs van een obligatie: gaat de yield omhoog, dan daalt de prijs en andersom.

De yield (en daarmee ook de prijs) kan veranderen als het algemene renteniveau omhoog of omlaag gaat (zie vraag twee). De yield/prijs kan ook veranderen als er twijfels ontstaan over de kredietwaardigheid van de uitgever van de obligatie. Als beleggers meer risico lopen, willen ze hiervoor een hogere compensatie: dan gaat de yield omhoog, maar de prijs omlaag.

2. Wat gebeurt er met een obligatie als de rente stijgt of daalt?

Als het algemene renteniveau daalt, gaat de prijs van bestaande obligaties omhoog. Nieuwe kopers willen dan namelijk meer betalen voor een obligatie, omdat deze meer opbrengt dan een obligatie die nieuw wordt uitgegeven met een lagere couponrente.

Als het algemene renteniveau stijgt, gaat de prijs van een bestaande obligatie omlaag: nieuwe beleggers kunnen obligaties krijgen die meer couponrente betalen en willen dus minder betalen voor een obligatie met een lagere couponrente.

Een rentestijging is dus vaak negatief voor obligaties, maar hoe groot is dan de schade? De mate waarin de prijs van een obligatie reageert op een rentestijging of –daling, oftewel de rentegevoeligheid van een obligatie - wordt uitgedrukt in ‘duratie’.

3. Wat is duratie?

De duratie is een maatstaf voor de rentegevoeligheid van een obligatie. De duratie geeft aan hoeveel de prijs van een obligatie verandert bij een gegeven verandering in de yield van de obligatie. De duratie wordt berekend aan de hand van de (resterende) looptijd van de obligatie, de couponrente en de yield. Hoe hoger de duratie, hoe groter de invloed van een rentebeweging op de waarde van een lening. Hoe lager de duratie, des te kleiner is de reactie van een obligatie op een rente stijging of – daling.

4. Wat is de spread van obligaties?

Vaak wordt gesproken over de ‘spread’ van obligaties. De spread is niet meer dan het verschil in yield tussen de ene obligatie en de andere. Meestal wordt met spread het verschil in yield tussen (veilige) staats- en bedrijfsobligaties bedoeld. Bedrijfsobligaties zijn veelal anders geprijsd, omdat het risico vaak iets hoger is dan bij (veiligere) staatsobligaties. Beleggers willen voor dat risico worden gecompenseerd. Wordt de spread groter? Dat betekent dat het verschil in yield tussen een bedrijfsobligatie en een staatsobligatie oploopt. Als dit komt doordat de yield van een bedrijfsobligatie stijgt (en de prijs overeenkomstig daalt) is dat doorgaans slecht voor beleggers.

Wordt de spread krapper? Dat betekent dat de yield van een bedrijfsobligatie relatief daalt ten opzichte van de yield van een staatsobligatie. De prijsontwikkeling van de betreffende bedrijfsobligatie is dan relatief gunstig ten opzichte van de prijsontwikkeling van de staatsobligatie en dat is prettig voor beleggers in bedrijfsobligaties.

5. Hoe kunnen beleggers de invloed van een rentestijging op hun portefeuille beperken?

Obligaties zorgen voor belangrijke spreiding in iedere beleggingsportefeuille. Juist door hun rentegevoeligheid reageren obligaties vaak anders dan aandelen op economische scenario’s. Het zou daarom niet verstandig zijn om alle obligaties de deur uit te doen als de rente gaat stijgen. Maar als de rente gaat stijgen, wat in Europa overigens nog niet het geval is, zouden veel beleggers wel de invloed van een rentestijging op hun obligatieportefeuille willen beperken. Dat kan met obligaties met een heel lage duratie. Bij deze obligaties spelen renteveranderingen niet of nauwelijks een rol. Een voorbeeld van een dergelijk fonds met een lage duratie is het NN Opportunity Obligatie Fonds.

Disclaimer
Deze publicatie is uitsluitend opgesteld ter informatie en is geen aanbod noch een uitnodiging om effecten of een ander beleggingsproduct te kopen of verkopen of om deel te nemen in een handelsstrategie noch het verlenen van een beleggingsdienst. Hoewel de inhoud van dit document met de meeste zorg is samengesteld en is gebaseerd op betrouwbare informatiebronnen, wordt er geen enkele uitdrukkelijke of impliciete garantie of verklaring gegeven omtrent de juistheid of volledigheid van de informatie. De informatie in deze publicatie kan zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. NN Investment Partners B.V., NN Investment Partners Holdings N.V., noch enig andere vennootschap of onderdeel dat behoort tot de NN Group, noch een van haar bestuurders of werknemers aanvaarden enige aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid met betrekking tot de hierin opgenomen informatie. Het gebruik van de informatie in deze publicatie is op eigen risico. Het is niet toegestaan dit document te vermenigvuldigen, reproduceren, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, zonder de voorafgaande uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van NN Investment Partners B.V.
NN Investment Partners B.V. is de beheerder van de in Nederland gevestigde NN Investment Partners fondsen en in die hoedanigheid in het bezit van vergunningen van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) op grond van de Wet op het Financieel Toezicht. Het fonds is geregistreerd bij de AFM. Het prospectus, het supplement en de Essentiële Beleggersinformatie (EBI) (met daarin informatie inzake het fonds, de kosten en de risico’s) zijn verkrijgbaar via www.nnip.nl. Loop geen onnodig risico: lees het prospectus, het supplement en de EBI voordat u belegt. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Deze publicatie is niet bestemd voor US Persons als gedefinieerd in Rule 902 van Regulation S van de United States Securities Act of 1933, en mag niet gebruikt worden voor het werven van investeringen of inschrijven op effecten in landen waar dit niet is toegestaan door de lokale toezichthouder of wet- en regelgeving. Op deze disclaimer is Nederlands recht van toepassing.